Voor één keer geen jammerklacht over wat er allemaal misgaat met de universiteit maar een poging – een essay – te verwoorden waar een universiteit voor dient te staan.

De achttiende-eeuwse Verlichtingsfilosoof Immanuel Kant splitst de vraag ‘Wat is de mens?’ op in drie deelvragen: wat kan ik kennen? wat moet ik doen? en wat mag ik hopen? De integrale opdracht van de universiteit is geen van de drie vragen ontlopen: kennis bieden, verantwoordelijkheid bewust maken en een zekere hoop bieden.

Nog geen samenvatting beschikbaar.

In Paludes – Le banquet – merkt André Gide spottend op ‘Wanneer een filosoof je antwoordt, dan begrijp je zelfs niet meer wat je hem gevraagd hebt.’ Misschien is het wel de taak van de filosofie het vragen zelf te bevragen, eerder dan voortijdige of al te vanzelfsprekende antwoorden voor lief te nemen. Zoals Deleuze ooit treffend opmerkte, krijg je in de filosofie altijd een antwoord dat wordt bepaald door de aard van de vraag en het probleem dat wordt gesteld. Een probleem krijgt de oplossing die het verdient.

Donald Loose neemt een moderne, kantiaanse positie in. Aangezien techniek een menselijk maaksel is, kan de mens zelf doelen stellen. De mens kan die doelen niet aan de natuur ontlenen. Nieuwe technologieën stellen ons onontkoombaar voor nieuwe verantwoordelijkheden, maar dat doet niets af aan de menselijke autonomie.

Donald Loose bespreekt de ontwikkeling van de monologue intérieur vanaf de Romantiek naar het modernisme. Hij betoogt dat deze literaire vorm aantoont dat een enkelvoudige alleenspraak van de ziel onmogelijk is: waar de ziel alleen spreekt, is de ziel onvermijdelijk toch ook ziel-voor- de-ander. Loose analyseert twee bekende fragmenten uit De gebroeders Karamazov en de tijdsbeleving bij Proust en T.S. Eliot. Hij ziet de monologue intérieur als de literaire vorm bij uitstek om de transcendentie van de ander uit te drukken.