Op vrijdag 2 december 2022 organiseert de Afdeling Katholieke Theoligie een studiemiddag over ICT en Bijbelwetenschappen in Den Bosch. Voor de combinatie van bijbelwetenschap en ICT is dat de uitdaging: hoeveel systeem en structuur is er te vinden in taal, teksten en leestradities en hoeveel ruimte is er voor eigen invulling door schrijver en lezer? Tijdens de studiemiddag op 2 december gaan Eep Talstra en Wim Otte op deze uitdaging in. 

Studiemiddag van de Afdeling Katholieke Theologie van het Thijmgenootschap:

In het begin was het w/Woord. ICT en Bijbelwetenschappen

Vrijdag 2 december 2022
Bisdomzaal, Bisschopshuis, Parade 11, 5211 KL Den Bosch

(ongeveer 15 minuten lopen vanaf het NS-station Den Bosch)

Programma:
13.45 – 14.00  inloop
14.00 – 14.45  Eep Talstra: Bijbel en computer. Tussen berekenen en betekenen
14.45 – 15.30 Wim Otte: Een computeranalyse van de tegenstelling letter – geest (2 Kor 3:6) achter de rug van auteur en lezer om.
15.30 – 15.45 pauze 
15.45 – 17.00 plenaire discussie

ICT en Bijbelwetenschappen. Een spannend verhaal. Geschreven teksten horen bij twee domeinen van cultuur en van wetenschappelijk onderzoek: taal en tekstTaal hoort bij de instrumenten van menselijke communicatie en heeft een hoge graad van systematiek in syntaxis en woordenschat. Dat maakt het een interessant veld om te experimenteren met het gebruik van computers. Kunnen we regelmaat en patronen vinden in zinsbouw en woord­combinaties? Tekst is een uniek, min of meer voltooid product van menselijke communicatie, gemaakt met het instrument ‘taal’. Ook dat is een interessant veld voor computeranalyses: wat in een tekst is taalsysteem en wat is structuur gemaakt door de auteur? 

Zoals hetzelfde taalsysteem wordt hergebruikt voor de productie van weer nieuwe teksten, zo worden teksten weer hergebruikt voor een nieuwe communicatie tussen een volgende zender en ontvanger. Zo zijn de meeste bijbelteksten tot stand gekomen. De tekst van Johannes 1:1 is daarvan een voorbeeld. De Griekse tekst gebruikt geen hoofdletter voor ‘woord’: Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος. Nederlandse en andere vertalingen doen dat wel: ‘Woord’. Dat voegt aan het onder­zoeksveld van taal en tekst in de bijbelwetenschappen nog een derde domein toe: leestraditie, of: een geschiedenis van lezen.

Voor de combinatie van bijbelwetenschap en ICT is dat de uitdaging: hoeveel systeem en structuur is er te vinden in taal, teksten en leestradities en hoeveel ruimte is er voor eigen invulling door schrijver en lezer? Tijdens de studiemiddag op 2 december gaan Eep Talstra en Wim Otte op deze uitdaging in. 

Eep Talstra is emeritus hoogleraar Oude Testament aan de VU en oprichter van het Centrum voor Bijbel en Computer. Wim Otte is universitair hoofddocent klinische epidemiologie bij het UMC Utrecht, dovenpredikant en promovendus Nieuwe Testament aan de School of Catholic Theology van Tilburg University.

Graag aanmelden (kosteloos) vóór 30 november per e-mail bij Harm Goris: h.m.j.goris@tilburguniversity.edu .