103
De hedendaagse burger is zich bewust van zijn rechten en maakt als het om zijn eigen lichaam gaat zelf keuzes. Dat geldt voor keuzes op medisch gebied: plastische chirurgie, bariatrische chirurgie, niet vaccineren, besnijden, leefstijl (roken, drinken, overgewicht, onvoldoende bewegen), maar ook voor zaken die niet direct op medisch gebied liggen: piercings, tatoeages, extreme sporten, parachutespringen boven de zestig jaar, enzovoort.
Wat zijn de drijfveren voor keuzes rond het eigen lichaam: cultureel, religieus, groepsdruk, onwetendheid, luiheid? Voor wie zijn de consequenties als iemand keuzes maakt die nadelig zijn voor zijn gezondheid? Hoe moeten werkers in de gezondheidszorg met deze ongezonde keuzes omgaan? Waar liggen de juridische grenzen?
In de jaren zestig van de vorige eeuw besliste de arts over de behandeling van de patiënt. Er werd van uitgegaan dat patiënten onvoldoende inzicht hadden in hun gezondheid en door ziekte (lichamelijk of geestelijk) niet in staat waren hun situatie te overzien. Dit paternalisme is grotendeels verdwenen. De autonomie van de patiënt is steeds meer centraal komen staan, de patiënt heeft rechten, ook om na adequate informatie behandeling te weigeren.
Heeft de maatschappij het recht om grenzen te stellen aan de autonomie van de burger? Moet autonomie anders gedefinieerd worden: niet alleen in termen van rechten maar ook in termen van verplichtingen en verantwoording?
Met bijdragen van Henk Driessen (antropoloog), Paul Spauwen (plastisch chirurg), Thomas Nys (filosoof), Maartje Schermer (arts-filosoof), Gert Olthuis (ethicus), Joep Hubben (jurist) en Jenny Slatman (filosoof).
Dilemma's rond zelfbeschikking en gezondheid verschijnt als aflevering 103.2 in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap.
De tekst is nog niet gratis digitaal beschikbaar. Bestellen kan bij Valkhof Pers.
Leden van het Thijmgenootschap krijgen alle uitgaven thuisgestuurd. Ook lid worden?
