106
Wat zijn de bronnen van ‘onze’ westerse moraal? Waar halen we onze waarden en normen vandaan? En hoe verantwoorden we die voor onszelf en elkaar?
Waarden staan nooit op zichzelf maar maken deel uit van een cultuur, traditie of levensbeschouwing, in het kader waarvan mensen hun identiteit beleven en uitdrukken. Die morele bronnen blijven meestal impliciet omdat velen ‘onze’ westerse moraal als vanzelfsprekend aanvaarden. Precies die ervaring van vanzelfsprekendheid verhult echter onze onzekerheid en verdeeldheid over het fundament dat aan onze moraal ten grondslag ligt.
Waarom zijn we zo overtuigd van de superioriteit van de westerse vrijheid, democratie en mensenrechten, en toch zo onzeker over de mogelijkheid die moraal te verdedigen? Hoewel we direct aanvoelen dat zogenaamde ‘haatpredikers’ een fundamentele grens overschrijden, zijn we verward en onzeker als het erop aankomt te zeggen wat die grens precies is. Maar als we al worstelen om onze ideologie uit te leggen, hoe kunnen we die moraal dan nog rechtvaardigen?
Deze bundel verschijnt naar aanleiding van het expertseminar ‘Overtuigd en Toch Onzeker’ dat werd gehouden op 14 oktober 2017 in Utrecht. Filosofen Wouter Kalf, Michiel Meijer, Sem de Maagt, Rob Compaijen, Hedwig Gaasterland en Julia Hermann belichten vanuit diverse filosofische invalshoeken het probleem van de rechtvaardiging van moraal. De auteurs gaan in op de relatie tussen moraal, waarheid en wetenschap, de zin en de onzin van rechtvaardigingstheorieën en de vraag waarom morele overtuigingen überhaupt moeten worden gefundeerd.
Overtuigd en toch onzeker verschijnt als aflevering 106.2 in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap.