Tastenderwijs

In deze bundel zoeken twaalf jonge filosofen de confrontatie met die complexiteit. Ze willen niet de zoveelste mogelijke oplossing voor onze problemen aandragen, maar laten de vraag bewust als vraag staan. De zoektocht naar antwoorden is namelijk niet altijd gebaat bij directe, concrete en heldere oplossingen, maar begint met aftasten. In hun bezinning op wat de tijd nu precies van ons vraagt, zoeken de auteurs tastenderwijs naar verdieping, verbreding en verband in drie grote actuele thema’s: de mens en diens geestelijk leven, mens en klimaat, en mens en maatschappij.

Wat vraagt het om te leven in tijden zo turbulent als de onze? Wereldwijd verkeren samenlevingen in crisisstemming over problemen die zich op mondiale schaal voordoen. Klimaatverandering is hier maar een enkel belangrijk voorbeeld van. De aanwas van de problemen gaat gepaard met een stortvloed aan mogelijke oplossingen. De ideeën over welke daarvan de beste zijn, lopen sterk uiteen. Wat nu? Die ogenschijnlijk simpele vraag is zo ingewikkeld geworden dat zij ons volkomen machteloos kan laten voelen.

In deze bundel zoeken twaalf jonge filosofen de confrontatie met die complexiteit. Ze willen niet de zoveelste mogelijke oplossing voor onze problemen aandragen, maar laten de vraag bewust als vraag staan. De zoektocht naar antwoorden is namelijk niet altijd gebaat bij directe, concrete en heldere oplossingen, maar begint met aftasten. In hun bezinning op wat de tijd nu precies van ons vraagt, zoeken de auteurs tastenderwijs naar verdieping, verbreding en verband in drie grote actuele thema’s: de mens en diens geestelijk leven, mens en klimaat, en mens en maatschappij.

Deze bundel verschijnt in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap, Jaargang 111, aflevering 2. Bekijk op deze pagina alle delen in de reeks die via Uitgeverij Eburon verkrijgbaar zijn.

Inhoudsopgave:

BRAM VERHULST & ARTHUR KOK
Inleiding

GABRIËL VAN DEN BRINK
Korte toelichting op de teksten die volgen

Deel I MENS EN SPIRITUALITEIT

GERBEN FENNEMA
Beperkte rationaliteit als beperkende denkwijze
Hoe de homo economicus botst met een evolutionair mensbegrip

MARGOT SELIE
Geloven is zo gek nog niet

RUTH SIX
Mens en religiositeit
Graven naar de betekenis van cultuur en religie

FLORE LUTTERS
Crisis 21e eeuw, een rite de passage?

MASCHA SELHORST
Van ritueel naar Rituals©
De zoektocht van de authentieke mens naar haar unieke ritueel

Deel II MENS EN KLIMAAT

GIJS BEETS
Het menselijk handelingsrepertoire in de klimaatcrisis

ANNEMARIE WEHMEYER
Met wortel en al: ontworteling en handelingsverlegenheid in de klimaatproblematiek

ARTHUR BOUMA
De gesteentekringloop
Over de menselijke natuur in tijden van klimaatverandering

MARISKA VAN DAM
De tijd is een spiraal
Over het mengen van evolutionaire en menselijke tijdschalen in tijden van ecologische crisis

Deel III MENS EN MAATSCHAPPIJ

FEMKE HEIJMANS
Het recht, de mens en de olifant
Over de mismatch tussen het recht en de menselijke natuur

ARCO DE BAAT
Geslachtofferd door techniek
Over techniek in relatie tot de waarden van onze menselijke natuur

MENDEL OP DEN ORTH
Zelfzuchtige memes
Over het gevaar van culturele evolutie in de aandachtseconomie

Conclusie

GABRIËL VAN DEN BRINK
Nabeschouwing: Het mijnenveld van de moderniteit