89
We kunnen er niet onderuit: de wereld is een informatiemaatschappij aan het worden. Het is nog maar de vraag welke media daarbij het voortouw nemen: de spreektaal, het schrift, het drukwerk, de afbeelding, de film, de radio, de televisie, de mobiele telefoon, de palm computer, de CD, de CD-ROM, de DVD, het internet, de virtual reality. Maar zeker is in elk geval dat recente technologische ontwikkelingen dit proces aanjagen: er heeft een onvoorstelbare uitbreiding en versnelling plaatsgevonden van toegang tot informatie.
Deze ontwikkeling van nieuwe technologieen en media voor informatie en communicatie heeft gevoelige culturele veranderingen in gang gezet. Die laten zich enkel voorlopig en tastend in kaart brengen, evenals hun effecten op het netwerk van relaties tussen mensen en organisaties, als grondslag en kader van de samenleving.
In Mens-Machine-Mens wordt in een elftal bijdragen nader ingegaan op de hooggespannen verwachtingen en feitelijke ontwikkelingen met betrekking tot de nieuwe media. In het bijzonder op de maatschappelijk-culturele inbedding ervan, zowel meer in het algemeen, als toegespitst op de religieuze cultuur annex geloofscultuur. Ook wordt vanuit een aantal maatschappelijke invalshoeken – geneeskunde, onderwijs, politiek, arbeidsmarkt, consument, bedrijfsleven en zielzorg – 'verkend' welke invloed de jieuwe media hebben op deze terreinen en omgekeerd hoe deze maatschappelijke basisrelaties op hun beurt de ontwikkeling van de nieuwe media beïnvloeden.