thijm_93-3

93

De wijze waarop wij de werkelijkheid ervaren, afbeelden en onderzoeken heeft in de loop der tijden opvallende veranderingen ondergaan.

Natuurfilosoof en ethicus Hub Zwart verdedigt de gedachte dat zich in de cultuurgeschiedenis een beperkt aantal denkstijlen aftekent. Elke denkstijl vertrekt vanuit een geheel eigen grondovertuiging, die tot uitdrukking komt in de wijze van waarnemen, denken en handelen. Gedurende een bepaalde periode manifesteert een denkstijl zich in zeer uiteenlopende cultuurdomeinen: wetenschap, filosofie, kunst, architectuur, religie, politiek, geneeskunde, economie, seksualiteit, ethiek – om uiteindelijk weer uit te doven.

Drie denkstijlen worden hier besproken: de apollinische, de magische en de faustische stijl. Na een periode van opkomst en bloei volgt een fase van verdringing, wat niet wegneemt dat denkstijlen de neiging hebben om bij tijd en wijle terug te keren. Aan het einde van zijn betoog werpt de auteur de vraag op of zich Anno Nu een nieuwe denkstijl van ons heeft meester gemaakt.

Hub Zwart is hoogleraar filosofie bij de faculteiten Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Denkstijlen verschijnt als deel 93.3 in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap.