thijm_89-4

89

Religie en politiek waren voor de auteur (1943-2008), voormalig fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer, lid van de Eerste Kamer en voorzitter van het College van Bestuur van de Open Universiteit Nederland, zowel biografisch als principieel nauw verbonden.

In een boeiend en veelzijdig essay schetst Thijs Wöltgens eerst een parallelle ontwikkeling in beide domeinen. In de afgelopen eeuwen werd niet alleen de dood van God aangekondigd, maar erd ook de dood van de politiek een feit. En zoals een negatieve theologie niet volstaat om God tot leven te wekken, zo is de alom verbreide negatieve democratie of de politiek van de negatieve vrijheid, geen redding voor de politiek. Beide, geloof en politiek, kunnen echter herrijzen als zij zich weten te verbinden in een fundamentele ethische opgave van de mens: goed te leven en samen te leven. Dat dit een opgave is, die bovendien veel van ons vraagt, kan onze 'erfzonde' worden genoemd. In plaats van de overmoedige ideologieën die de hemel op aarde beloofden, pleit de auteur voor een veel bescheidener overwinning van die erfzonde. Daarin speelt de deugd van de prudentie een grote rol. Hij concretiseert zijn betoog in een vurig pleidooi voor een Europese Grondwet.