Publicaties

Dit essay gaat over de mechanisering van het ziek-zijn. Voor zover wij de mens kennen was in oude tijden het beeld van ziekte en gebrek sterk door mythen beïnvloed. Bovennatuurlijke krachten waren ervoor verantwoordelijk en in de relatie met die krachten kon eventueel genezing worden verwacht. In de Klassieke Oudheid ontstonden echter ook opvattingen die [...]

Verleidingstechnieken zijn zo oud als de mens. Moest vroeger vooral het gesproken woord het doen, tegenwoordig biedt de ict veel meer mogelijkheden. Vooral mobiele apps worden toenemend toegepast om mensen te verleiden tot gezond gedrag, om bijvoorbeeld niet te veel te eten of te drinken en juist wel veel te bewegen. Zij worden via hun [...]

Godfried Bomans, Lucebert, Marie Koenen, Vonne van der Meer: vier auteurs die naast het schrijverschap gemeenschappelijk hebben dat ze katholiek zijn. Zeer verschillend katholiek overigens.   In Gods letterproeverij worden tien katholieke schrijvers geportretteerd. Het boek illustreert de veelzijdigheid van het Nederlandse katholicisme in de twintigste eeuw. Een eeuw waarin de katholieke kerk van fiere [...]

Wat maakt ons mensen tot mens? Ons verstand, onze hartstocht? Onze natuur, onze vrije wil? Wellicht ons verlangen naar iets hogers? Tal van filosofen hebben zich over deze intrigerende vraag gebogen. Tussen de vele grote denkers neemt Thomas van Aquino (1225-1274) een heel eigen plaats in. Enerzijds behoort hij onmiskenbaar tot de middeleeuwse christelijke wereld, [...]

Lange tijd bepaalde de arts wat goed was voor de patiënt. De patiënt had een min of meer afhankelijke rol. De laatste jaren is dat veranderd: van passiviteit worden patiënten nu opgeroepen tot activiteit. Zij worden aangesproken als – kritische – klant, als manager van hun eigen gezondheid als partner die samen met zorgverleners een [...]

De nieuwe Zorgverzekeringswet is ruim tien jaar van kracht en we zien langzamerhand de gevolgen ervan doorwerken in de maatschappij. De aanleiding tot de nieuwe wet was vooral ingegeven door het niet meer in de hand kunnen houden van de uitgaven voor de zorg. Op termijn zou dit het koopplaatje van de burger negatief beïnvloeden. [...]

Voor één keer geen jammerklacht over wat er allemaal misgaat met de universiteit maar een poging – een essay – te verwoorden waar een universiteit voor dient te staan. De achttiende-eeuwse Verlichtingsfilosoof Immanuel Kant splitst de vraag ‘Wat is de mens?’ op in drie deelvragen: wat kan ik kennen? wat moet ik doen? en wat [...]

Vijfhonderd jaar geleden publiceerde Thomas More (1478-1535) zijn Utopia. Het werk, geschreven in de jaren 1515 en 1516, heeft een ongekend grote invloed gehad, mede omdat More de fictieve staat 'Utopia' in zijn boek voorstelt als een samenleving zonder privé-eigendom. Het boek Utopia kan zonder twijfel gelezen worden als een felle aanklacht van Thomas More [...]

‘Religie zonder God’, ‘de bijbel voor ongelovigen’, een ‘kerkdienst voor atheïsten’ – niemand kijkt er meer vreemd van op. Religieus (bezig) zijn zonder uitdrukkelijk in God te geloven is een fenomeen dat bij onze tijdgeest lijkt te horen. Het traditionele onderscheid tussen ‘gelovigen’ en ‘ongelovigen’ is aan het vervagen. Het is waar: mensen hebben massaal [...]

Het katholicisme in Nederland is marginaal en kwetsbaar geworden. Velen hebben het de rug toegekeerd en zoeken hun heil buiten de kerk. Dat roept binnen de kerk de vraag op wat te doen: aanpassen aan de huidige tijd, zodat meer mensen zich opnieuw engageren, of gewoon stug doorgaan met een geïsoleerde, maar trotse restkerk? Het [...]