Publicaties

Klimaatverandering, populisme, kunstmatige intelligentie, #metoo, gentechnologie en internationale spanningen – het is duidelijk dat we in een turbulente tijd leven. Geen wonder dat velen zich opnieuw de klassieke vraag stellen: wat is de mens? In dit boek onderneemt Gabriël van den Brink een zoektocht naar de menselijke natuur. Hij probeert in kaart te brengen wat [...]

Politici die wetenschappelijke rapporten als meningen typeren en tegenfeiten presenteren, leerlingen die complottheorieën boven historische kennis plaatsen en gevoelige onderwerpen weigeren te bespreken, onderzoekers die het vertrouwen in de wetenschap ondermijnen door onderzoeksresultaten te verzinnen of louter naar wenselijke uitkomsten te zoeken, nieuwsverspreiding op basis van algoritmen die ons wereldbeeld bevestigen. Allemaal zaken die het [...]

Wat zijn de bronnen van ‘onze’ westerse moraal? Waar halen we onze waarden en normen vandaan? En hoe verantwoorden we die voor onszelf en elkaar? Waarden staan nooit op zichzelf maar maken deel uit van een cultuur, traditie of levensbeschouwing, in het kader waarvan mensen hun identiteit beleven en uitdrukken. Die morele bronnen blijven meestal [...]

Veel liberale denkers en ook het grote publiek zien tegenwoordig religie als bron van geweld. Religie, zo zegt men, vraagt om exclusieve toewijding en overgave en eist onvoorwaardelijke instemming met absolute waarheidsaanspraken die irrationeel zijn. Daarmee sluit religie elk redelijk debat uit, zowel intern als met andersdenkenden, en zet aan tot onverdraagzaamheid en uiteindelijk tot [...]

Dit essay gaat over de mechanisering van het ziek-zijn. Voor zover wij de mens kennen was in oude tijden het beeld van ziekte en gebrek sterk door mythen beïnvloed. Bovennatuurlijke krachten waren ervoor verantwoordelijk en in de relatie met die krachten kon eventueel genezing worden verwacht. In de Klassieke Oudheid ontstonden echter ook opvattingen die [...]

Verleidingstechnieken zijn zo oud als de mens. Moest vroeger vooral het gesproken woord het doen, tegenwoordig biedt de ict veel meer mogelijkheden. Vooral mobiele apps worden toenemend toegepast om mensen te verleiden tot gezond gedrag, om bijvoorbeeld niet te veel te eten of te drinken en juist wel veel te bewegen. Zij worden via hun [...]

Godfried Bomans, Lucebert, Marie Koenen, Vonne van der Meer: vier auteurs die naast het schrijverschap gemeenschappelijk hebben dat ze katholiek zijn. Zeer verschillend katholiek overigens.   In Gods letterproeverij worden tien katholieke schrijvers geportretteerd. Het boek illustreert de veelzijdigheid van het Nederlandse katholicisme in de twintigste eeuw. Een eeuw waarin de katholieke kerk van fiere [...]

Wat maakt ons mensen tot mens? Ons verstand, onze hartstocht? Onze natuur, onze vrije wil? Wellicht ons verlangen naar iets hogers? Tal van filosofen hebben zich over deze intrigerende vraag gebogen. Tussen de vele grote denkers neemt Thomas van Aquino (1225-1274) een heel eigen plaats in. Enerzijds behoort hij onmiskenbaar tot de middeleeuwse christelijke wereld, [...]

Lange tijd bepaalde de arts wat goed was voor de patiënt. De patiënt had een min of meer afhankelijke rol. De laatste jaren is dat veranderd: van passiviteit worden patiënten nu opgeroepen tot activiteit. Zij worden aangesproken als – kritische – klant, als manager van hun eigen gezondheid als partner die samen met zorgverleners een [...]

De nieuwe Zorgverzekeringswet is ruim tien jaar van kracht en we zien langzamerhand de gevolgen ervan doorwerken in de maatschappij. De aanleiding tot de nieuwe wet was vooral ingegeven door het niet meer in de hand kunnen houden van de uitgaven voor de zorg. Op termijn zou dit het koopplaatje van de burger negatief beïnvloeden. [...]